Promienie gamma i inne formy promieniowania służą do diagnozowania i leczenia niektórych schorzeń. Może to mieć postać promieniowania, które przenika przez pacjenta lub izotopu aplikowanego bezpośrednio w okolice schorzenia. Niektóre rodzaje badań obrazowych takie jak: prześwietlenia rentgenowskie, tomografia komputerowa i testy medycyny nuklearnej (np. skany PET i skany kości) – narażają ludzi na niskie poziomy promieniowania w celu stworzenia wewnętrznych obrazów ciała (niektóre testy obrazowe, takie jak MRI i ultradźwięki, nie narażają ludzi na promieniowanie jonizujące).

Wśród dorosłych ilość promieniowania różni się w zależności od testu. Na przykład ekspozycja na zdjęciu rentgenowskim klatki piersiowej w dwóch widokach wynosi około 0,1 mSv, podczas gdy ekspozycja w przypadku zwykłego TK klatki piersiowej wynosi około 7 lub 8 mSv. Ekspozycja ze skanu PET / CT (który łączy skan PET ciała ze skanem CT) może wynosić nawet 30 mSv. Fluoroskopia, która wykorzystuje promieniowanie rentgenowskie do tworzenia ruchomych obrazów w czasie rzeczywistym, przypomina uzyskiwanie wielu promieni rentgenowskich z rzędu. Naraża ludzi na różne ilości promieniowania w zależności od tego, jak długo jest używany. Ilość promieniowania wykorzystywanego w wielu testach obrazowania zmniejszyła się z czasem wraz z rozwojem technologii.

U dzieci ekspozycja na promieniowanie również różni się w zależności od testu. O ile ustawienia skanera nie są dostosowane do rozmiaru ciała – poziomy ekspozycji mogą być wyższe niż w przypadku osoby dorosłej. Na przykład w jednym badaniu stwierdzono, że tomografia komputerowa jamy brzusznej może wystawiać żołądek dorosłego na około 10 mSv, podczas gdy żołądek noworodka byłby narażony na 20 mSv, wykonując ten sam test bez dostosowywania ustawień. W przypadku dzieci narażenie na promieniowanie podczas badań obrazowych ma szczególne znaczenie, ponieważ dzieci są znacznie bardziej wrażliwe na promieniowanie niż dorośli. Oczekuje się, że dzieci będą żyć dłużej niż dorośli, więc mają więcej czasu na wystąpienie problemów z narażeniem na promieniowanie. W przypadku testów takich jak tomografia komputerowa dzieci, mogą otrzymać wyższą dawkę promieniowania niż jest to konieczne, jeśli ustawienia CT nie są dostosowane do ich mniejszych rozmiarów ciała. Czynniki te oznaczają, że u małego dziecka ryzyko zachorowania na raka związanego z napromienianiem może być kilkakrotnie wyższe niż w przypadku osoby dorosłej, poddanej temu samemu badaniu obrazowemu. Ryzyko związane z tymi testami nie jest na pewno znane, ale dla bezpieczeństwa większość lekarzy zaleca, aby dzieci otrzymywały te testy tylko wtedy, gdy są absolutnie potrzebne. Kiedy takie testy są wykonywane, ważne jest, aby użyć minimalnej ilości promieniowania potrzebnej do uzyskania obrazu. Radioterapia, PET, brachyterapia i inne formy promieniowania oferują skuteczny sposób leczenia niektórych rodzajów raka. Podczas radioterapii na raka kierowane są wysokie dawki promieniowania (znacznie wyższe niż te stosowane w badaniach obrazowych), co skutkuje śmiercią komórek nowotworowych. Może to jednak prowadzić do mutacji DNA w innych komórkach, które przeżyją promieniowanie, co ostatecznie może doprowadzić do rozwoju wtórnych komórek rakowych. Radioterapia jest czasami stosowana w leczeniu poważnych schorzeń innych niż rak. Systematycznie od wielu lat wzrasta ilość procedur, w których bezpośrednio wykorzystuje się promieniowanie rentgenowskie. Dlatego tak ważne jest odpowiednie chronienie się przed promieniowaniem w jak największym stopniu. Dbajmy o siebie i innych i nie pozwólmy na bagatelizowanie nie posiadania odpowiednich osłon.